پولشویی از طریق فرار مالیاتی

فرار مالیاتی طبق تعاریفی که در قانون مالیات های مستقیم دارد جرم شناخته می شود. در این نوشتار، قصد داریم پس از تعریف جرم فرار از مالیات، مصادیق فرار مالیاتی، مجازاتهای فرار از مالیات و اجتناب مالیاتی به رابطه فرار از مالیات با جرم پولشویی و پولشویی از طریق فرار مالیاتی بپردازیم.

فرار مالیاتی در قانون مالیات های مستقیم

تعریف فرار مالیاتی و راه های فرار از مالیات (مصادیق فرار مالیاتی) در قانون مالیاتهای مستقیم ذیل دو ماده ۲۰۱ و ۲۷۴ بیان شده است. بنابراین دو ماده، فرار از مالیات اگر:

الف) از طریق تهیه و تنظیم ۱- ترازنامه ۲- حساب سود و زیان ۳- دفاتر قانونی ۴- دیگر اسناد و مدارک به صورت خلاف واقع و استناد به این موارد صورت بگیرد و مرتکب نیز عالم و آگاه به مغایرت آنها با واقعیت باشد

و یا اگر فرار مالیاتی

ب) از طریق خودداری مودی مالیاتی طی سه سال پشت سر هم از تسلیم ۱- اظهارنامه مالیاتی ۲- ترازنامه و ۳- حساب سود و زیان صورت بگیرد

و یا اگر فرار مالیاتی

ج) از طریق استفاده مودی از کارت بازرگانی شخصی دیگر انجام شود

در همه موارد یادشده جرم مالیاتی محقق می شود و در مورد بند ب علاوه بر مجازاتهای مقرر و معین در قانون، باعث لغو کلیه معافیت های مالیاتی و لغو بخشودگی های مالیاتی مالیات دهنده (مودی مالیاتی) در سالهای مذکور می شود.

تفاوت فرار مالیاتی با اجتناب مالیاتی

اجتناب مالیاتی در واقع قرار دادن درآمدی با نرخ مالیاتی بیشتر به جای درآمدی دیگر با نرخ مالیات کمتر است. اجتناب مالیاتی تلاش مالیات دهده است برای پرهیز پرداخت مالیات بیشتر یا برای استفاده از معافیت مالیاتی یا استفاده از نرخ مالیات کمتر، از طریق تغییر عنوان و نوع درآمد به گونه ای که فعالیت خود را تحت عناوینی انجام می دهد یا ثبت می کند که از مالیات کمتری برخوردار است.

در حالیکه فرار مالیاتی در واقع یک رفتار خلاف قانون و مجرمانه است. اجتناب مالیاتی ممکن است حتی قانونی تلقی شود و نسبت به مواردی قابل استفاده است که در مورد مشمول مالیات بودن یا معاف بودن یا در مورد میزان مالیات قابل مطالبه، تردید و بحث وجود داشته باشد.

به طور مثال ممکن است یک نوع درآمد از نظر بعضی از افراد درآمد اتفاقی تشخیص داده شود و در نتیجه مشمول نرخ مالیاتی ۳۵درصد شود. همین درآمد ممکن است از نظر افراد دیگر درآمد اتفاقی شناخته نشده و مشمول نرخ کمتری از مالیات شود.

فرار از مالیات چه حکمی دارد؟

از آنجا که فرار از مالیات ، جرم مالیاتی تلقی می شود برابر ماده ۲۷۴ قانون مالیات های مستقیم، مجازات جرایم مالیاتی حبس تعزیری درجه شش (زندان بیش از ۶ ماه تا دو سال) است. البته در مواردی ممکن است مجرمین مالیاتی علاوه بر این مجازات از معافیت های مالیاتی و بخشودگی های مالیاتی نیز محروم گردد.

پولشویی در قانون مبارزه با پولشویی

پیش از تعریف جرم پولشویی لازم به توضیح است که جرم پولشویی وابسته به جرمی دیگر تحت عنوان جرم منشا است.

بدین معنی که جرم پولشویی جرم مستقلی نیست. ابتدا باید یک جرم دیگری واقع شده و از آن جرم ، اموال و منافعی بدست آمده باشد. سپس به منظور مخفی کردن رد اموال و منافع بدست آمده از یک جرم، معاملات یا فعالیت هایی صورت گرفته باشد که جرم پولشویی در این مرحله مفهوم پیدا می کند.

مثلاً ابتدا باید جرایمی مانند کلاهبرداری، ارتشا، سرقت یا امثال اینها به عنوان جرایم منشا پولشویی صورت گرفته و سپس برای پنهان کردن منشا مجرمانه اموال و منافع بدست آمده از جرایم مذکور ، فعالیت های مستقل دیگری صورت گرفته باشد تا بتوان آن فعالیت ها و اقدامات را جرم پولشویی قلمداد کرد.

تعریف پولشویی در قانون مبارزه با پولشویی

پولشویی در قانون پولشویی عبارت است از:

تحصیل مال حاصل از جرم

الف – تحصیل درآمد حاصل از ارتکاب جرم با علم به منشا مجرمانه آن.

مانند به دست آوردن درآمد از فرار مالیاتی با آگاهی بر اینکه این درآمد حاصل از ارتکاب یک جرم مالیاتی است.

تملک مال حاصل از جرم

ب- تملک مال حاصل از ارتکاب جرم با علم به منشا مجرمانه آن.

مانند تملک قطعه زمینی که پیش از این به عنوان رشوه بین دو نفر رد و بدل شده بوده، با علم به رشوه بودن ان.

نگهداری مال حاصل از جرم

ج- نگهداری درآمدهای حاصل از ارتکاب جرم با علم به منشا مجرمانه آن.

مانند نگهداری مال حاصل از فرار مالیاتی فردی دیگر برای او با آگاهی به این موضوع که این مال از فرار مالیاتی به دست آمده است.

استفاده از مال حاصل از جرم

د- استفاده ازعواید حاصل از ارتکاب جرم با علم به منشأ مجرمانه آن.

مانند استفاده از خودرویی که از سرقت به دست آمده، با آگاهی از اینکه این خودرو از سرقت به دست آمده است.

تبدیل درامد حاصل از جرم

ه- تبدیل درآمد حاصل از جرم به منظور پنهان یا کتمان کردن منشأ مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به دست آمده.

مانند تبدیل سرویس طلای سرقتی به شمش طلا برای پنهان کردن منشا آن با آگاهی از سرقتی بودن آن.

مبادله مال حاصل از جرم

و- مبادله عوایدی حاصل از جرم به منظور پنهان یا کتمان کردن منشأ مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به دست آمده .

مانند خرید ملکی با استفاده از درآمد حاصل از فرار مالیاتی برای پنهان کردن منبع آن با آگاهی از اینکه درآمد حاصل از فرار از مالیات است.

انتقال مال حاصل از جرم

ز- انتقال عوایدی به منظور پنهان یا کتمان کردن منشأ مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به دست آمده یا کمک به مرتکب جرم منشأ به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نشود.

مانند انتقال سود بانکی حاصل از فرار مالیاتی به نزدیکان خود برای پنهان نمودن منشا آن با آگاهی از اینکه این سود حاصل از فرار مالیاتی.

کتمان منشا یا منبع یا محل مال خاصل از جرم

ح – پنهان یا کتمان کردن منشأ، منبع، محل، نقل و انتقال عوایدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد

جا به جایی مال حاصل از جرم

ط- جابه جایی عوایدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد

مالکیت مال حاصل از جرم

ی- مالکیت عوایدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد.

پولشویی از طریق فرار مالیاتی

همانطور که اشاره کردیم برای تحقق جرم پولشویی ابتدا باید جرم دیگری به صورت پایه صورت گرفته باشد و از این جرم درآمدی حاصل شده باشد.

بنابراین اگر فردی در نتیجه فرار مالیاتی به هر نحو درآمد، عایدی و یا سودی کسب کرده باشد، حال به قصد کتمان این درآمد یا منبع و منشا آن، آن را مخفی نموده یا تبدیل نماید یا تحت هر یک از عناوین بالا استفاده کند در واقع پولشویی از طریق فرار مالیاتی انجام داده است.